1Bệnh Sốt vàng là gì?
Sốt vàng (Febris flavus) là dạng bệnh sốt nhưng gây vàng da do siêu vi trùng thuộc họ Flaviviridae gây ra. Đây cũng là một dạng bệnh sốt xuất huyết thường xuất hiện ở những khu vực có khí hậu nóng như Châu Phi và Nam Mỹ.
Sốt vàng là một dạng bệnh khá nguy hiểm vì tỉ lệ tử vong lên tới 50% người nhiễm bệnh nặng. Theo thống kê năm 2013, có 127000 trường hợp nhiễm nặng và 45.000 trường hợp tử vong với tỉ lệ là 90% xảy ra ở Châu Phi. Tuy nhiên bệnh nay đã có vắc xin để phòng tránh
2Triệu chứng, dấu hiệu khi mắc bệnh Sốt vàng
Sốt vàng bắt đầu sau giai đoạn ủ bệnh từ ba đến sáu ngày. Hầu hết các trường hợp chỉ gây sốt nhẹ, nhức đầu, ớn lạnh, đau lưng, mệt mỏi, chán ăn, đau cơ, buồn nôn, và nôn. Trong những trường hợp này, nhiễm trùng chỉ kéo dài từ ba đến bốn ngày.
Tuy nhiên, trong 15% trường hợp, người ta tiến vào giai đoạn thứ hai, độc của bệnh sốt tái phát, lần này cùng với vàng da do tổn thương gan, cũng như đau bụng. Chảy máu trong miệng, mắt, và đường tiêu hóa gây ra chất mỡ có máu, do đó có tên là sốt vàng. Cũng có thể có suy thận, nấc cục, và mê sảng.
Giai đoạn độc hại gây tử vong trong khoảng 20 đến 50% trường hợp, làm cho tỷ lệ tử vong chung của bệnh khoảng 3,0 đến 7,5%. Tuy nhiên, tỷ lệ tử vong của những người có giai đoạn độc hại của bệnh có thể vượt quá 50%. Sống sót sau nhiễm trùng cung cấp miễn dịch suốt đời và thường không có kết quả gây tổn thương cơ vĩnh viễn.
Xem thêm: Máy phun thuốc diệt muỗi Turbo BA6 gắn bình xịt điện 12V
3Nguyên nhân mắc bệnh Sốt vàng
Nguyên nhân của nhiễm bệnh và lây lan của sốt vàng là do muỗi đốt trực tiếp đưa siêu vi khuẩn sốt vàng(Yellow fever virus) - virut RNA vào trong máu người và gây ra bệnh, hoặc có thể do dùng chung vật dụng y tế như kim tiêm bị nhiễm. Bệnh không lây truyền qua tiếp xúc không khí hoặc đồ ăn. Thời gian ủ bệnh trong 3- 6 ngày hoặc hơn, và bệnh tình sẽ nghiêm trọng hơn trong 9-12 ngày mà không được chữa trị
Loại vi khuẩn này có khả năng tồn tại ở môi trường khá kém nếu không được nằm trong cơ thể người. Virus có khả năng sinh tồn cao khi trong tế bào của nhiều loại muỗi. Khi ở môi trường ngoài chúng có thể dễ dàng bị tiêu diệt bởi các hóa chất khử khuẩn, chất tẩy rửa hoặc nhiệt độ xung quanh lên trên 56 độ trong thời gian ngắn.
Có một số loài muỗi khác nhau cũng có thể truyền virut gây ra bệnh, đều có ở trong rừng và cả thành thị. Động vật thuộc bộ linh trưởng cũng có thể gặp phải căn bệnh này.
4Điều trị bệnh sốt vàng
Sau khi gặp những dấu hiệu trên, người bệnh cần nên đi khám ngay tránh tình trạng diễn biến tồi tệ hơn. Dưới đây là một vài hình thức điều trị bệnh sốt vàng:
Cung cấp đủ nước và oxy: thường khi sốt cơ thể sẽ mất đi lượng nước lớn, khiến cơ thể mệt mỏi, khó thở. Ngoài ra, cung cấp đủ nước cũng có thể giúp bệnh nhân giảm nhẹ cơn sốt.
Duy trì huyết áp vừa phải: Khi cơ thể bị sốt quá cao và liên tục sẽ ảnh hưởng xấu đến huyết áp khiến cho huyết áp bị tăng lên. Đây cũng là một biến chứng thường bắt gặp đối với người lớn tuổi nếu sốt quá cao.
Một số trường hợp sẽ được bác sĩ tư vấn cho dùng huyết tương thay thể protein trong máu để cải thiện tình trạng đông máu của bệnh nhân.
Đối với bệnh nhân đang có tình trạng bị suy thận mà bị nhiễm bệnh thì thường sẽ được lọc thận do nếu để bệnh tình tiến vào giai đoạn thứ hai, thì độc của virut sẽ gây ra những tổn thương về thận, gan.
Sốt vàng còn khiến cho bệnh nhân bị chảy máu trong miệng và mắt, khiến bệnh nhân cần được truyền máu thường xuyên.
5Phòng ngừa bệnh Sốt vàng
Để phòng tránh bệnh sốt vàng thì chúng ta cần tránh để muỗi đốt giảm tình trạng sinh nở của muỗi và hạn chế đi vào những nơi có căn bệnh đang lây lan. Mặc dù Việt Nam hiện nay chưa có trường hợp mắc bệnh, nhưng người dân cũng cần phòng ngừa nếu có đi xuất cảnh sang các nước có người nhiễm bệnh.
- Ngủ mùng, xịt thuốc muỗi, sử dụng kem chống muỗi: Để tránh tình trạng muỗi đốt và lan truyền bệnh.
- Do thói quen sinh sản muỗi không để đọng nước ở những thùng, xô, lu nước để giảm tình trạng sinh sôi của muỗi.
- Sốt vàng là căn bệnh lây nhiễm qua đường muỗi đốt, vì thế cần hạn chế đi vào những khu vực đang có bệnh sẽ khiến cơ thể có nguy cơ mắc bệnh cao.
- Ngoài ra, còn cần thu gom và khử khuẩn các vật dụng và có chứa các chất dịch của cơ thể bệnh nhân (máu, dịch não tủy, ...)
- Tiêm vắc xin cũng là biện pháp phòng ngừa bệnh sốt rét, vắc xin 17D là loại vắc xin hiệu nghiệm phòng tránh bệnh này, thường sẽ được tiêm khẩn cấp cho những người sống trong ổ dịch, để tránh bệnh lây lan.
Phun hóa chất diệt muỗi ở những khu vực có người nhiễm bệnh, nơi nước ao tù đọng và có nhiều muỗi
Bệnh sốt vàng là một chứng bệnh sốt xuất huyết, làm vàng da, bị lây nhiễm qua muỗi Aedes. Bệnh có thể làm chảy máu dạ dày và đường ruột, tổn thương nhiều cơ quan quan trọng trong cơ thể như tim, gan và thận. Bệnh chưa có thuốc đặc trị, cần phòng bệnh như tiêm ngừa, và phòng chống muỗi Aedes.
